Cowhage or Cowitch Plant (ေခြးေလွယား)

ပံုသဏၭာန္	:	အပင္ တစ္ႏွစ္ခံႏြယ္ပင္မ်ိဳးျဖစ္၍ ေသးသြယ္ေသာ အကိုင္းအခက္မ်ားတြင္ အေမြးမ်ား ရွိသည္။ အပင္ႀကီးရင့္လာေသာအခါ ေျပာင္ေခ်ာ၏ ။ အရြက္ ရြက္လႊဲထြက္သည္။ သံုးရြက္ျမႊာေပါင္းျဖစ္၍ ေအာက္ႏွစ္ရြက္သည္ လိပ္ျပာေတာင္ပံုုသ႑ာန္ရွိၿပီး ရြက္ရင္း ရြဲ႕ေစာင္းေနသည္။ ထိပ္ရြက္ျမႊာသည္ ေဘးရြက္ျမႊာ ႏွစ္ခုထက္ေသးငယ္ၿပီး ရြက္ထိပ္ရြက္ရက္းသြယ္၍ အလယ္ပိုင္း က်ယ္သည္။ အရြက္ထက္ေအာက္ မ်က္ႏွာျပင္ႏွင့္ရြက္ၫွာတြင္ အေမြးမ်ားရွိသည္။ ရြက္ျမႊာမ်ား၏ ရြက္ၫွာရင္းတြင္ ရြက္စြယ္၂ ခုရွိ၏။ အပြင့္ ပဲပုစြန္ပြင့္ႏွင့္တူ၏ ။ ပြင့္ၫွာတုိ၍ ပန္းခိုင္ေအာက္ဘက္သို႔ ငိုက္က်ေနသည္။ အပြင့္ ခရမ္းေရာင္ျဖစ္သည္။ ပြင့္ခ်ပ္ အၫိုေရာင္ေပၚတြင္ အနက္စက္ကေလးမ်ား ရွိ၍ မီးခိုးေရာင္ အေမြးကေလးမ်ား ရွိ၏။ အသီး ၫို၀ါေရာင္ရွိ၏ ။ အသီးေတာင့္မွာ ၂ လက္မ ၃ လက္မ ရွည္၍ ထိပ္ဘက္တြင္ ေကာက္ေန၏ ။ အေစ့အိမ္ေဘးတြင္ ယားယံေစေသာ အေမြးမ်ား ရွိသည္။ အေစ့ ၅-၆ေစ့ ခန္႔ပါသည္။ တပို႔တြဲလ တေပါင္းလတြင္သီးသည္။ အေစ့ ဘဲဥပံုျဖစ္သည္။ ျပားခ်ပ္ေနသည္။ အၫိုေရာင္တြင္ အနက္စက္မ်ား ပါရွိ၏ ။
အသံုးၿပဳႏုိင္သည္႔ အစိတ္အပိုင္းမ်ား	:	အျမစ္ ၊ အေစ့ ၊ အသီး ၊ အရြက္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေတြ႕ႏိုင္ေသာေနရာမ်ား	:	ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွ႔ံအျပားတြင္ ေပါက္ေရာက္သည္။ ေပါက္ေရာက္ပံု။ ။ သဘာ၀အေလ်ာက္ ေပါက္ေရာက္သည္။
အသံုး၀င္ပံု	:	အာနိသင္။ ။ ျမန္မာေဆးက်မ္း မ်ား အလိုအရ ေခြးေလွးယားသည္ ခ်ိဳခါးေသာ အရသာ ရွိ၏ ။ ေအးေသာဂုဏ္သတၱိရွိ၏ ။ ေလ ၊ သည္းေျခကို ႏိုင္၏ ။ အေစ့သည္ သုက္ကိုပြားေစ၏ ။ အားကို ျဖစ္ေစ၏ ၊ ၀ၿဖိဳးေစ၏ ၊ သန္ပိုးမ်ားကို ႏိုင္၏ ၊ အာရံုေၾကာမ်ားကို အားရွိေစ၏ ၊ အျမစ္သည္ အေၾကာမ်ားကို အားရွိေစ၏။ ဆီးရႊေစ၏။ အေစ့အိမ္၌ ကပ္ေနေသာ အေမြးမ်ားသည္ သန္ပိုးမ်ားကို က်ေစ၍ ေသြးေလတို႔ကို ၾကြေစႏိုင္သျဖင့္ ထံုက်င္ေနေသာေနရာတို႔၌ လိမ္းေပးရ၏ ။ အသံုးျပဳပံု- အျမစ္ ၁ ။ ေခြးေလွးယားျမစ္မႈန္႔ အနည္းငယ္ကို ေရႏွင့္ေရာေသာက္ေသာ္ ေသြး၀မ္းက်ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။ ၂ ။ ေခြးေလွယားျမစ္ကို သံုးခြက္တစ္ခြက္တင္ျပဳတ္၍ ပ်ားရည္ႏွင့္ ေရာေသာက္ ေသာ္ ကာလ၀မ္းေရာဂါ ေပ်ာက္၏ ။ ၃ ။ ေခြးေလွယားျမစ္ကို ႀကိတ္၍ ေရဖ်ဥ္းရွိေသာဗိုက္တြင္ လိမ္းေပးျခင္း ၊ အတံုးငယ္ကေလးမ်ားျပဳ၍ ေျခဆစ္လက္ဆစ္တို႔၌ ခ်ည္ေႏွာင္ေပးျခင္းျဖင့္ ေရဖ်ဥ္းေရာဂါေပ်ာက္ေစ၏။ ၄ ။ ေခြးေလွယားျမစ္ ႀကိတ္ရည္ကို ေန႔စဥ္ေသာက္သံုးေသာ္ ေလေရာဂါ လက္ေမာင္းသိမ္ေရာဂါ ေပ်ာက္ေစ၏ ။ ၅ ။ ေခြးေလွယားျမစ္မႈန္႔ကို ဆီႏွင့္ ခ်င္ၿပီး အဆီကို စစ္ယူ၍ လိမ္းေပးေသာ္ ဆင္ေျခေထာက္ေရာဂါ ေပ်ာက္၏ ။ အေစ့ ၁ ။ ေခြးေလွယားေစ့မႈန္႔ကို ေရႏွင့္ ေရာေသာက္ေသာ္ ဆီးခ်ဳပ္ေရာဂါ ေပ်ာက္၏ ။ ၂ ။ ေခြးေလွယားေစ့အႏုကို ဟင္းအျဖစ္ ေၾကာ္ခ်က္စားေသာ္ ေသြးအန္ ေသြးလွ်ံေရာဂါ ေပ်ာက္၏ ။ ၃ ။ ေခြးေလွယားေစ့ကို ေထာပတ္ႏွင့္ ေၾကာ္ခ်က္စားေသာ္ လူကို ၀ေစ၍ အားကို တိုးေစသည္။ ၄ ။ ေခြးေလွယားေစ့ကို ႀကိတ္၍ ကင္းကိုက္ရာ၌ အံုေပးေသာ္ ကင္းဆိပ္ေပ်ာက္၏ ။ ၅ ။ ေခြးေလွယားေစ့သည္ အားတိုးေဆး၊ ကာလသားေရာဂါေပ်ာက္ေဆး ၊ ေလငန္းေရာဂါေပ်ာက္ေဆးအျဖစ္လည္း သံုး၏ ။ ၆ ။ ေခြးေလွယားေစ့ကို အမႈန္႔ျပဳ၍ ႏြားႏို႔ေသာက္လွ်င္ သုက္အားကို အထူးပြားေစ၏ ။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ႏို႔ထြက္ေစ၏ ။ ၇ ။ ေခြးေလွယားေစ့ႏွင့္ ေခြးေလွယားျမစ္ကို ဆတူအမႈန္႔ျပဳ၍ ယင္းအမႈန္႔ႏွင့္ သၾကားဆတူေရာၿပီး ႏြားႏို႔ႏွင့္ ေန႔စဥ္ေသာက္ပါက က်န္းမာ၀ၿဖိဳးၿပီး သုက္အားကို အလြန္အမင္း ေကာင္းေစပါသည္။ အသီး ၁ ။ အသီးေတာင့္ကို သန္က်ေဆးအျဖစ္ သံုး၏ ။ အရြက္ ၁ ။ ေခြးေလွယားရြက္ကို ျပဳတ္တို႔လွ်င္ အမ်ိဳးသမီး သားသည္ မိခင္မ်ား ႏို႔ထြက္မ်ားေစ၏ ။ ေသြးအန္ ၊ ေသြးက်ေရာဂါ ကို ကာကြယ္ႏိုင္၏ ။ ေယာက်္ားမ်ား ဒူလာပါဒရက္ေရာဂါေပ်ာက္ေစ၏။