Purging Croton (ကနခို)

ပံုသဏၭာန္	:	အပင္ အၿမဲစိမ္း ပင္လတ္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ အျမင့္ ၁၅ ေပမွ ေပ ၂၀ ထိရွိ၏။ ပင္စည္အေခါက္ ၫိုျပာျပာေရာင္ရွိ၍ ေခ်ာ၏။ အရြက္ ရြက္လႊဲထြက္သည္။ ဘဲဥပံုသ႑ာန္ရွိ၍ အဖ်ားခၽြန္သည္။ အရင္း၀ိုင္း သို႔မဟုတ္ အနည္းငယ္ သြယ္သည္။ ရြက္ျပားေျပာင္ေခ်ာ၍ ရြက္ေၾကာ ထင္ရွား၏။ ရြက္နားေခြးသြားစိပ္ရွိ၏။ ရြက္ညွာ ရွည္၏။ လိေမၼာ္ေရာင္မွ အစိမ္းေရာင္ထိ ရွိသည္။ အပြင့္ ေသးငယ္ၿပီး အဖိုပြင့္ အမပြင့္ ရွိသည္။ အဖိုပြင့္၏ ပြင့္ဖတ္တြင္ အေမြးမဲ့၍ ျဖဴသည္။ အမပြင့္၏ ပြင့္ဖတ္တြင္ အေမြးရွိသည္။ အပြင့္ခိုင္သည္ အခက္အလက္တို႔၏ အဖ်ားမွ ထြက္၏။ နယုန္ ၊ ၀ါဆို လတြင္ ပြင့့့့္သည္။ အသီး ေထာင့္ ၃ ေထာင့္ ပါရွိေသာ အက္ကြဲသီးျဖစ္သည္။ အေစ့ေခ်ာမြတ္၍ ရွည္ရွည္ေမ်ာေမ်ာ ပံုရွိသည္။ တပို႔တြဲမွ ကဆုန္လအတြင္း အသီးရင့္မွည့္သည္။
အသံုးၿပဳႏုိင္သည္႔ အစိတ္အပိုင္းမ်ား	:	အေစ့ ၊ အေစ့ဆီ။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေတြ႕ႏိုင္ေသာေနရာမ်ား	:	ျမန္မာျပည္ ပူအိုက္ စြတ္စိုေသာ ေဒသမ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးျဖစ္ထြန္းႏိုင္သည္။ အျမင့္ေပ ၂၀၀၀ အထိ စိုက္ပိ်ဳးႏိုင္သည္။ ေပါက္ေရာက္ပံု။ ။ စိုက္ပ်ိဳးပင္ ျဖစ္သည္။ စိုက္ပ်ိဳးပံု- (က) ပ်ိဳးေထာင္ျခင္း။ ။ ကနခို ကို သီးသန္႔စိုက္မည္ ဆိုပါက ေျမကို ေကာင္းစြာ ထြန္ယက္ေပး ရမည္။ အေစ့ကို ပ်ိဳးေထာင္ရန္ မလိုဘဲ တိုက္ရိုက္ခ်၍ စိုက္ႏိုင္သည္။ ကနခို အခင္းအေနျဖင့္ သီးျခားစိုက္ပါက တစ္ပင္ႏွင့္တစ္ပင္ ၈ ေပ ၁၀ ေပ ခန္႔ ခြာစိုက္သင့္သည္။ (ခ) ျပဳစု ဂရုစိုက္ျခင္း။ ။ ေပါင္းသင္းရွင္းလင္းျခင္း ၊ ေျမဆြျခင္း ၊ေျမၾသဇာေကၽြးျခင္း၊ ေရေလာင္းျခင္းတို႔ကို အပင္ႏွင့္ ေျမသား အေျခအေနၾကည့္၍ ေဆာင္ရြက္ေပး ရမည္။ (ဂ) အသီးခူးျခင္း။ ။ ပင္သက္ ၃ ႏွစ္သားမွ စ၍ သီးေသာ္လည္း ၆ ႏွစ္သားေရာက္မွသာ သီးထြက္ေကာင္းသည္။ တပို႔တြဲမွ ကဆုန္လအတြင္း အသီးမ်ားရင့္မွည့္ လာပါက ဆြတ္ခူးၿပီး အေစ့ကို ထုတ္ယူရသည္။
အသံုး၀င္ပံု	:	အာနိသင္။ ။ ျမန္မာေဆးက်မ္းမ်ား အလိုအရ ကနခို ေစ့သည္ခါး၏။ ပူေသာ သတၱိရွိ၏။ ေလသလိပ္ ေဖာက္ျပန္ျခင္းကို ေပ်ာက္ကင္းေစ၏။ ၀မ္းမီးကို ေတာက္ေစ၏။ အေစ့ဆီသည္ ေလသလိပ္ကို ေၾကေစႏိုင္၏။ ၀မ္းတစစ္စစ္သက္ေသာေရာဂါကို ေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္၏။ အသည္းေရာင္ျခင္းႏွင့္ ေမ့ေျမာေသာေရာဂါ ၊ ရြဲ႔ေစာင္းေသာေရာဂါတို႔မွ ကင္းေ၀းေစ၏ ။ အဆိပ္ကို ေျပေစသည္။ အသံုးျပဳပံု- အေစ့ ၁။ ကနခိုေစ့ကို ၀မ္းႏုတ္ေဆး အပုပ္ခ်ေဆးမ်ားတြင္ထည့္သြင္း အသံုးျပဳသည္။ ၂။ ကင္းၿမီးေကာက္ကိုက္ေသာဒဏ္ရာတြင္ ကနခိုေစ့ေသြးလိမ္းေပးေသာ္ ကင္းၿမီးေကာက္အဆိပ္ ေပ်ာက္ကင္း၏။ အေစ့ဆီ ၁။ အေစ့ဆီကို ခ်င္းစိမ္းေရႏွင့္ ေရာ၍ ကေလးၾကက္ၫွာေခ်ာင္းဆိုးေရာဂါ ကု ေဆးအျဖစ္သံုးသည္။ ၂။ ကနခိုဆီ ၁ ဆ ႏွင့္ အုန္းဆီ ၈ ဆ ေရာစပ္၍ အဆစ္အမ်က္ကိုက္ေရာဂါကို လိမ္းေပးက ေပ်ာက္၏ ။ ၃။ ၀မ္းဗိုက္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာေရာဂါ ၊ အေၾကာတက္ေရာဂါ ၊ အဖ်ားေရာဂါ ၊ေရာင္နာ ၊ ရင္းနာ ၊ လည္ေခ်ာင္း ၊ နားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေရာဂါမ်ား အတြက္လည္း အသံုးျပဳႏိုင္၏။